Holistisch is geen business

door webredactie | 30 december 2023 | zorg

Wat ik het vervelendst vind aan termen als ‘alternatieve behandeling’ of ‘complementaire therapie’ is dat ze bestaan bij gratie van de ‘reguliere aanpak’.

Alternatief en complementair zijn daarmee altijd second best, dat zit al verstopt in de taal die we gebruiken. Terwijl er meestal geen bewijs is dat ‘regulier’ beter is.

Het model van de hersenziekte domineert nog steeds de psychiatrie, maar inhoudelijk is het volstrekt discutabel. Al was het maar vanwege het ontbreken van een perspectief op de rest van het lichaam, waar zich bij ieder psychisch probleem meer afspeelt dan veel hersenwetenschappers zich bewust zijn. Somberheid zit overal in het lijf, en traumatische ervaringen kun je niet helen met een SSRI of ander antidepressivum…

Sterker nog: er is steeds meer bewijs dat lichaamswerk de meest kansrijke benadering van ‘oud zeer’ is. En dat heling synoniem is met kunnen/durven/mogen voelen welke emoties zich in je lichaam hebben genesteld.

Aan de ene kant is het goed nieuws dat ‘regulier’ steeds minder dominant is, en dat mensen al direct durven te kiezen voor een andere benadering van hun mentale problemen. Aan de andere kant is er een groot nadeel: het aantal ‘zorgondernemers’ dat ‘alternatief’ als uitgangspunt van zijn/haar onderneming heeft groeit gestaag, meestal zonder enige garantie met betrekking tot de kwaliteit van het gebodene…

Een goed (of slecht?) voorbeeld vind ik ‘holistisch’, een woord dat iets bijzonders suggereert. In de reguliere zorg wordt niet de hele mens gezien, en dat tekort wordt opgeheven door een ‘holistische benadering’ is zo’n beetje de gedachte. En daarmee wordt een terechte kritiek op het reductionistische denken in de geneeskunde omgevormd tot een verkoopargument… Niet zelden ingezet door zweverige types die het contact met moeder aarde al een tijdje kwijt zijn. Met positieve uitzonderingen, laat dat helder zijn.

Maar: wie werd niet als geheel geboren? Wie beleeft zichzelf in stukjes? Bijna niemand toch? Holistisch zou de stilzwijgende, vanzelfsprekende norm moeten zijn. Iedere therapie heeft een eigen waarde, die per individu wordt bepaald. Wat jou past vindt iemand anders drie keer niks, en omgekeerd. De gedeelde diagnose van iedereen die hulp zoekt: mens met een probleem… En vervolgens heb je de uitdaging om dat te vinden wat bij jou past…

Ik heb een sterke aversie tegen mensen die middels handige marketing proberen hun handeltje te drijven. Zorg is in de basis niets dan liefde, en dat daar ook een vergoeding in euro’s bij komt kijken is een noodzakelijk kwaad.

Maar de claim leggen dat jouw holistische benadering iedereen helpt gaat in de richting van valse voorlichting. Ik gun iedereen een normaal belegde boterham, maar je verrijken aan de ellende van een ander vind ik moreel verwerpelijk, of je nu ‘regulier’ of ‘alternatief’ predikt…

Misschien een motto dat we weer eens kunnen afstoffen in 2024: laat je leiden door liefde. Ik wens alle holistische wezens een fijne jaarwisseling.