Geldbelust, en opgelicht …

Geldbelust, en opgelicht …

Dat mijn relatie met geld ambivalent is wist ik wel, anders schrijf je er geen boek over. Ik ben niet verslaafd aan geld, maar de verleiding om ergens financieel voordeel uit te halen ken ik maar al te goed.

Zo plagen mijn kinderen me graag met mijn ‘koopjeszucht’: in de supermarkt heb ik een grote voorliefde voor aanbiedingen bijvoorbeeld. Ik koop wc-papier niet omdat het op is, maar omdat ik ‘twee voor de prijs van één’ zie staan (dat is vaak misleiding trouwens, doordat de originele prijs niet zo hoog was als wordt aangegeven).

En ook als ik een nieuwe broek koop val ik al snel voor een exemplaar dat in de uitverkoop is.

Geheel in lijn met het adagium ‘toeval bestaat niet’ liet ik me rond het verschijnen van mijn boekje ‘Verslaafd aan geld’ verleiden om 500 euro te investeren in bitcoins. Waarom? Ik las online een enthousiast verhaal over beleggen met behulp van artificial intelligence (AI): daardoor zou je zowel aan stijgende als dalende koersen kunnen verdienen. En dat zei me iets, omdat ik wel eens in opties heb gehandeld. Ook als de aandelenkoersen dalen kun je verdienen, best gek eigenlijk.

Ik zal jullie besparen hoe ik er werd ingeluisd via een bericht op Facebook. Zo’n bericht dat ik eigenlijk nooit lees…

Ik stortte 500 euro via een zeer professionele, betrouwbaar ogende website. En daarna kwam ik in contact met Saul Vogel, een gladde babbelaar die zei te werken bij het platform waar ik mijn euro’s had gestort. Hij praatte uitstekend Engels, maar hij klonk anders dan zijn naam doet vermoeden. Enige achterdocht voelde ik nog wel.

Deze Saul belde me bijna dagelijks, om de koersen door te nemen. In het online overzicht op de website zat ik in een week op meer dan 50 euro’s winst. Wel kreeg ik steeds te horen dat het allemaal nog veel harder zou gaan als ik meer euro’s zou investeren via een cryptoplatform. Daar zou Saul (‘hello buddy’ zei hij steeds) dan namens mij gaan handelen. Toen ik dat ook nog wilde gaan doen (het virus van de hebzucht had me nu echt te pakken) werd ik gered door de afdeling fraudebestrijding van mijn gewone bank, die me spontaan waarschuwde. ‘Die 500 euro bent u wel kwijt’ zei de mevrouw die me belde. Ze klonk alsof ze meewarig glimlachte terwijl ze het zei…

De pijnlijke conclusie, ik vind het nogal beschamend: pleitend tegen geldzucht viel ik zelf ten prooi aan hebberigheid. Deze wijze les kostte me 500 euro, weggegooid geld. Hoewel: ik ben weer even genezen van mijn speculeerdrift. Om het mezelf nog wat steviger in te prenten heb ik direct ook nog eens 500 euro overgemaakt aan een goed doel.

Bij lekkergeven.nl wordt iedere euro nuttig besteed. Je kunt ook bijdragen door ‘Verslaafd aan geld’ te kopen. Dan draag je bij aan de medische zorg voor onverzekerde, verslaafde medemensen. Geeft mij toch een beter gevoel dan speculeren met bitcoins.

Dat ga ik nooit meer doen…

 

Nooit genoeg geld?

Nooit genoeg geld?

‘Verslaving is een progressieve hersenziekte’ was een overtuiging die we hanteerden in mijn tijd als psychiater in de verslavingszorg. Dit was vooral gebaseerd op de vaak zeer heftige terugvallen die verslaafden kunnen meemaken.

Jaren heb je niet gedronken, maar op het moment dat je toch weer begint gaat het harder bergafwaarts dan ooit eerder. Mijn zoon Fimme Bakker ondersteunt deze gedachte op basis van zijn eigen ervaringen, maar ik twijfel er over. Omdat er geen wetenschappelijk bewijs voor bestaat, en: bij lang niet iedere verslaafde die terugvalt gaat het zo.

Het eerlijke verhaal is dat we nog altijd meer niet dan wel weten over de oorzaken van mateloosheid (klinkt neutraler, beter toch?) Dat ons brein er in betrokken is valt niet te betwisten, maar er is sprake van serieuze kip-ei-vragen. Een genetische aanleg zullen we bijvoorbeeld nooit vinden, het zijn vooral omstandigheden die leiden tot afhankelijkheid van een middel of oncontroleerbaar gedrag (eindeloos gegok tijdens het EK voetbal). De vraag wat ten grondslag ligt aan verslaving komt voorbij in ons theaterprogramma ‘Ben je bezopen?’ (na de zomer nog ruim vijftig keer, zie de speellijst hier).

In de voorstelling betoog ik dat verslaving aan geld wél een progressieve hersenziekte is, omdat ook mensen die al rijk zijn vaak heel erg hun best blijven doen om nog meer euro’s binnen te harken. Waarbij er serieuze schade kan ontstaan in het leven van de geldverslaafde, omdat ‘het slijk der aarde’ (mooi hè?) zelfs de meest intieme relaties om zeep kan helpen.

De mensen met het syndroom van Dagobert Duck raken ook maar zelden ‘in herstel’, ‘rupsje nooitgenoeg’ laat zich meestal niet klein krijgen. Het verdienmodel is steeds vaker belangrijker dan de inhoud als het om zoiets kostbaars als onze gezondheid gaat. Kostbaar in emotionele zin wel te verstaan.

De zucht naar euro’s heeft ons steeds meer in de greep, de zorg is er compleet van in de ban. En dat raakt me, ik maak me er druk over. Dus schreef ik er een pamflet of schotschrift over. Een terugval in oud, boos gedrag voor mij persoonlijk, want het raakt me diep dat er steeds minder onbaatzuchtig wordt behandeld (in het woord behandeling zit de handel verstopt…).

‘Verslaafd aan geld’ (verschijnt 29 juni) schreef ik trouwens niet in een poging alsnog rijk te worden. Dat lijkt me ook geen gezonde ambitie. Als je het boekje koopt (via www.brambakker.com of straks in het theater) ondersteun je lekkergeven.nl, een initiatief van de Rotterdamse straatarts Michelle van Tongerloo. Zij en haar collega’s werken met dakloze, illegale en onverzekerde mensen die medische zorg nodig hebben. Dat wordt vanuit het hart verstrekt in de Pauluskerk, maar het kost helaas toch ook geld.

Niemand kan nog zonder duiten in deze wereld, maar dat het kapitalisme ook een hele donkere kant heeft kunnen we maar beter onder ogen zien. Gelukkig is er een tegengif: liefde.

Laten we ons talent om dat aan een medemens te geven vooral niet verkwisten.

Blijf-Beter!Welkomsgeschenk

Meld je vandaag nog aan voor Bram's maandelijkse nieuwsbrief en ontvang zijn boek Blijf Beter! (in pdf).

Mis 'm niet!