Depressiviteit onder jongeren komt steeds vaker voor.
Ook Linda Mertens raakte twee keer in een zware depressie.
“Ik schrok van het stemmetje in mijn hoofd. Die zei dat ik er ook gewoon mee kon stoppen.”
Een reportage over het probleem waarbij Bram ook aan het woord komt. Hij werkte ook mee aan de publiekscampagne over depressie op 26 september jl.
Bram wordt geïnterviewd over stoppen met roken in het RTL nieuws Weekend Magazine (in samenwerking met Stoptober).
Een enkeling lukt het van de ene op de andere dag. Cold turkey. Zonder hulpmiddelen. Maar voor de meesten is stoppen met roken een ware lijdensweg. Met afkickverschijnselen, momenten van zwakte en terugvallen. Waarom is stoppen met roken zo moeilijk?
2016-09-29-stoptober-weekend-magazine-editie-39-2016-rtl-nieuws
Lees het artikel op je gemak (opent in pdf).
Lees meer“De superieure pose van sommige wetenschappers draagt bij aan de populariteit van ‘alternatieve’ benaderingen.”
– BB
Had wielrenster Anna van der Breggen moeten stoppen om te kijken hoe het met haar gevallen landgenote Annemiek van Vleuten ging in die Olympische wegwedstrijd?
Aan het einde van deze Olympische Spelen kunnen we opnieuw vaststellen dat de meeste mensen weinig begrijpen van topsport. De reacties op het ‘falen’ van ‘onze’ favorieten zijn heel begrijpelijk hoor, maar getuigen van weinig inzicht in de essentie van topsport: ten koste van alles willen winnen. Met als enige vraag voor de beoefenaars en hun coaches en begeleiders: ook als je daarvoor vals moet spelen (doping, tegenstanders moedwillig beschadigen) of zijn er nog een paar grenzen?
Dat Dafne Schippers boos is, omdat ze tweede is geworden op de 200 meter, is geheel in lijn met de vereiste mentaliteit als je een topsporter wilt zijn. Als winnen het doel is, heb je gefaald als je tweede bent. Ook als dat op zichzelf nog steeds een goede prestatie is. Als je er niet verschrikkelijk van baalt ga je in 2020 echt geen goud winnen namelijk.
Had wielrenster Anna van der Breggen moeten stoppen om te kijken hoe het met haar gevallen landgenote Annemiek van Vleuten ging in die Olympische wegwedstrijd? Nee natuurlijk, eerst goud winnen. Al was ze dood neegevallen, dat hoor je dan wel na de finish. Zolang de jury de wedstrijd niet staakt, stap je desnoods over de lijken heen, en ga je door. Denk nog even aan Chris Froome, die zonder fiets tegen de Ventoux oprent: zo moet het!
Misschien niet zo leuk, die topsport, als je er eens goed over nadenkt, maar zo steekt het wel in elkaar.
De Nederlandse hockeydames die ‘slechts’ zilver winnen? Niets zielig, niet hard genoeg getraind op die shoot-outs. En de Engelse keepster wel, dus zeggen dat het een loterij is slaat nergens op. Gefaald dames, sorry! Topsporters moeten alle onderdelen van hun sport trainen, en vooral de zwakste. Het zwakke punt is bij veel sporters trouwens nog steeds de psychologische weerbaarheid. Dat heeft Yuri van Gelder nog eens goed gedemonstreerd daar in Rio. Dus daar moet in worden geïnvesteerd, voor 2020.
De ultieme topsporter is voor mij nog altijd Lance Armstrong. Kijk de fascinerende documentaire ‘Stop at nothing’ maar eens, waarin je ziet hoe de man ten koste van alles wilde winnen. Dat je dan niet meer zo aardig bent als mens, een understatement in het geval van Lance, is vanuit topsportperspectief niet relevant. Dat de echte toppers relatief vaak ernstig beschadigd zijn in hun jeugd is dan ook geen toeval: met bovengemiddelde overlevingsinstincten en van jongs af aan de noodzaak deze te ontwikkelen ben je in de topsport een potentiële winnaar. Een beetje lichamelijk talent is ook al lang niet meer doorslaggevend, daarvoor is het niveau inmiddels veel te hoog.
Wat resteert is de vraag of het eigenlijk nog wel leuk is, zo’n circus in Rio. Het is entertainment, dat zeker. En enorme commercie, dat nog veel meer. De grote sponsors zijn niet toevallig bedrijven die producten verkopen die weinig van doen hebben met sport. Sport is gezond voor lichaam en geest, topsport zeker niet. Ik heb met plezier gekeken trouwens. Maar ik ga in de bioscoop ook graag naar actiefilms.
Lees de column (en reacties) op Joop.
De column van Bram in Lef Magazine.
081_BW_LEF04
Lees de column op je gemak (opent in pdf).
Door patiënten aan te moedigen ieder gesprek met hun arts op te nemen ontstaat er een cultuur die we met elkaar niet moeten willen
De meerderheid van de Nederlandse artsen voelt er niets voor dat het normaal wordt dat gesprekken met hun patiënten worden opgenomen. Dat was de uitkomst van een enquête die werd gehouden na een voorstel van minister Schippers in deze richting.
Weinig verbazingwekkend lijkt me, in een tijd waarin het aanklagen van mensen schering en inslag dreigt te worden. Advocaten worden steeds vaker al ingeschakeld voordat er een poging is gewaagd om een verschil van inzicht of opvatting op een gewone manier uit te praten.
Dokters die afwijken van een richtlijn krijgen bij het medisch tuchtcollege zonder uitzondering een tik op de vingers, dus de angst zit er bij de beroepsgroep ondertussen wel in.
Het is nog altijd regel dat artsen hun patiënten zo goed mogelijk proberen te helpen, en dat kwade bedoelingen slechts bij zeer hoge uitzondering bewezen kunnen worden. Maar veel boze, gefrustreerde en onbehandelbaar zieke mensen willen zich graag afreageren, en wie leent zich daar beter voor dan de dokter die niet heeft bewerkstelligd waar men naar verlangde?
Ik heb dikwijls meegemaakt dat patiënten me ophemelden vanwege allerhande niet aanwezige kwaliteiten, om vervolgens te veranderen in zeer toornige en uiterst ontevreden klanten op het moment dat duidelijk werd dat ook ik niet kan toveren.
Natuurlijk: er zijn situaties waarin het behulpzaam kan zijn om iets op te nemen. Bij sommige vormen van psychotherapie maakt men er zelfs graag gebruik van. Als een bepaalde belangrijke uitleg vergeten dreigt te worden is een geluidsopname een uitkomst. Maar steeds heb je het dan over situaties waarin dokter en patiënt bespreken of iets opgenomen wordt, alvorens het daadwerkelijk te doen. En op deze manier is er ook weinig op tegen.
Het echte probleem is dat de relatie tussen dokter en patiënt wezenlijk verandert als alles wordt opgenomen. Een relatie die van oudsher was gebaseerd op vertrouwen, wordt dan geleidelijk een contact waarin doorlopende waakzaamheid is geboden. De angst om iets fout te doen draagt weinig bij aan de kwaliteiten van dokters. Sterker nog: hoe angstiger ze worden, hoe groter de kans op een fout.
“Dokters zijn net gewone mensen: als je ze vertrouwen schenkt gaan ze beter presteren.”
Door patiënten aan te moedigen ieder gesprek met hun arts op te nemen ontstaat er een cultuur die we met elkaar niet moeten willen. De angst zal toenemen, en het aantal fouten in behandelcontacten zal niet afnemen. Eerder het tegenovergestelde.
De patiëntenorganisatie wist al te melden dat de kans op misbruik van opnamen heel klein is. Met andere woorden: dokters moeten niet zo achterdochtig zijn. De praktijk is dat artsen meer dan ooit onder vuur genomen worden. Waar ze in het verleden vaak (en onterecht) onaantastbaar waren, zijn ze nu steeds vaker een beroepsgroep in de vuurlinie. De volksgezondheid is daardoor niet verbeterd, helaas.
Lees de column (en reacties) op Joop.
De column van Bram in Lef Magazine.
074_BW_LEF03
Lees de column op je gemak (opent in pdf).
Het leven van de topsporter wordt sterk geromantiseerd: roem, rijkdom, aanbidders. De realiteit is anders.
De meesten van hen gehoorzamen blind aan de extreme eisen die aan hen gesteld worden. Het gevolg: psychische aandoeningen, persoonlijkheidsstoornissen en gokverslaving.
Een artikel in HP de Tijd geschreven door Bram.
2016-05-31-hp05_brambakker_psychologiesport
Lees het artikel op je gemak (opent een pdf).
Mensen met angstklachten kunnen elkaar ontmoeten voorafgaand aan de voorstelling Geen Paniek, die dinsdag is te zien in het Amsterdamse DeLaMar Theater.
In de Glazenfoyer vindt een uur voordat de voorstelling begint een speeddate plaats met lotgenoten. Ook familieleden of vrienden van mensen met een angststoornis kunnen aanschuiven.
Over de lobby voor een levensbeëindigende pil bij psychisch lijden en de tegenargumenten daarvoor.
De aanduiding is een beetje suggestief, maar de initiatieven die hier achter schuil gaan beslist niet: er is een stevige lobby in Nederland die nastreeft dat mensen die niet verder willen leven met een pil op recept de daad bij het woord kunnen voegen. Moeten ze wel voldoen aan allerlei strenge criteria natuurlijk, maar dan moet het in principe mogelijk zijn.
Als je de lieden die deze campagne voeren vraagt of ze voor de doodstraf zijn, zal een grote meerderheid vermoedelijk ontkennend antwoorden. Inhumaan, en vergelijkbare termen zullen in de argumentatie opduiken. Dat je zelf een einde aan je leven zou moeten maken als je echt niet verder wilt vindt men ook inhumaan. Men klopt zich in deze kringen op de borst vanwege de grote mate van menslievendheid die men zichzelf toedicht. En progressief zijn we natuurlijk ook heel erg. Alleen nog even een protocol in elkaar timmeren en dan kunnen we nog tevredener over onszelf zijn dan we al waren.
Ik ben tegen euthanasie bij niet objectiveerbaar uitzichtloos lijden. Als ik kanker met uitzaaiingen krijg die niet behandelbaar is wil ook ik een spuitje, maar niet in geval van een toestand die niet objectiveerbaar is. Waarbij de persoonlijke smaak van degene die het mag/moet beoordelen een onacceptabel grote rol speelt. En de gemoedstoestand van degene die om verlossing uit het lijden smeekt eveneens aan onverwachte en grote veranderingen onderhevig kan zijn.
Waarom ik geen euthanasie bij psychisch lijden wil verstrekken aan de hand van een protocol is vanwege dezelfde reden waarom ik tegen de doodstraf ben: je weet het nooit helemaal zeker, en het vonnis is wel onherroepelijk. Er worden mensen ter dood gebracht, waarbij in een aantal gevallen gerede twijfel mag worden vermoed. Een vroegere vriend kreeg euthanasie vanwege ondraaglijk psychisch lijden, maar de tegenargumenten die er feitelijk bestonden werden niet meegewogen door de psychiater die zijn verzoek honoreerde. Hoefde ook niet volgens de richtlijn, deze dokter deed slechts haar werk. Hij is dood nu, onomkeerbaar.
Waarom is in de Nederlandse geneeskunde in het algemeen, en de psychiatrie in het bijzonder, alles geoorloofd als het maar volgens een richtlijn is geschied? Iedere dokter benadrukt tegen zijn of haar patiënten altijd dat de gemiddelde patiënt niet bestaat, maar de behandelingen die er worden geboden zijn hooguit gemiddeld. Persoonlijke smaak mag er niet toe doen, maar dat iedere richtlijn ook ruimte voor eigen interpretatie biedt vergeten we voor het gemak.
Waarom is het niet mogelijk om toe te geven dat sommige problemen in de gezondheidszorg onoplosbaar zijn? Dat een protocol een objectiviteit suggereert die niet hard gemaakt kan worden. Waarom mag een individuele arts in individuele gevallen geen eigen standpunt inbrengen? Er zijn toch meer dan genoeg manieren om het handelen van dokters kritisch te volgen? Ik heb geheel passief wel eens ingestemd met de zelfdoding van een patiënte, die was afgewezen voor euthanasie. Moet je mee oppassen als dokter, want voor je het weet slepen ze je voor de tuchtrechter. Maar mijn geweten is schoon, het probleem was hier domweg te complex voor een standaard benadering. Daar moeten we niet voor wegduiken middels een richtlijn, dat moeten we open en eerlijk delen met onze patiënten.
Lees de column (en reacties) op Joop.
Twee psychiaters interviewen elkaar
In deel 2 interviewt Bram Bakker Esther van Fenema. Naast psychiater is zij ook professioneel violist. Ze verteld over haar keuze voor de psychiatrie en haar relatie met muziek. Verder gaat het gesprek over het vak van Psychiater.
Twee psychiaters interviewen elkaar.
Deel 1, waarin Esther van Fenema eerst kort door de levensgeschiedenis van Bram Bakker loopt.
Over: opvoeding, gezin, familie, geloof, school en vervolgens zijn persoonlijke reflectie over het vak van psychiater, de psychiatrie en de rol van de beroepsgroep.
De bekende psychiater Bram Bakker interviewt golfer Joost Luiten.
joost-en-bram-lr
Lees het bericht op je gemak (opent een pdf).
Rose van Stoere Vrouwen Sporten heeft iets nieuws, ze gaat in gesprek met bekende en onbekende hardlopers over hun sport.
Vandaag sprak ze Bram Bakker, hardloper, psychiater, publicist en sinds vandaag ook naar eigen zeggen: neuroot.
Ik zat vandaag op een bankje met Bram Bakker, we hadden het over hardlopen en dan specifiek de marathon. Kom je na dertig kilometer de man met de hamer tegen? Hoe komt het dat er altijd zoveel lopers uitstappen bij de Rotterdam Marathon?
En is het gekkenwerk dat wij vier loopsters mee laten doen aan de Leiden Marathon met slechts 14 km training?
Bram geeft antwoord op mijn vragen en daagt me uit de marathon van New York te lopen. 421,95 keer 100 meter. Volgens Bram in een wandeltempo, dat kan iedereen.
Wat is paniek en wat kun je er tegen doen? Bram aan het woord in Stamcafé.
Bram Bakker, de bekendste psychiater van Nederland en cabaretière Marjolijn van Kooten brengen een met zwarte humor doorspekte duovoorstelling met als doel het taboe op angst doorbreken.
De voorstelling ‘Geen paniek’ gaat over angststoornissen, een fenomeen waar beiden bekend mee zijn. Van Kooten schreef het boek ‘Schijtluis’ en vertelt en zingt vol zelfspot over haar leven als paniekpatiënt. Bram Bakker stelt zijn vaak komische ervaringen met angststoornissen aan de kaak.
“De ironie en zelfspot druipen er vanaf.” (Trouw)
Een depressie kan zich op ieder moment in het leven van iedereen voordoen.
Het went nooit, dat mensen die je alleen maar kent als krachtig en succesvol, ook ineens uit het leven kunnen stappen. Na andere bekende schrijvers als Rogi Wieg en Joost Zwagerman kwam gisteravond het nieuws van het tragische overlijden van Wim Brands, dichter en presentator van radio- en televisieprogramma´s over boeken voor de VPRO.
Brands werd 57 jaar, en wat opviel, ook in de reacties op zijn overlijden, was het bericht dat hij nog niet heel lang bekend was met een depressie. Kan dat, vroegen mensen in mijn omgeving, dat je pas op latere leeftijd depressief wordt, en dat je dan ook al na betrekkelijk korte tijd zelfmoord pleegt?
Het antwoord is jammer genoeg bevestigend, twee keer. Een depressie kan zich op ieder moment in het leven van iedereen voordoen. Net zoals niemand immuun is voor kanker, is er geen garantie dat je nooit een depressie zult krijgen.
Met het ouder worden neemt het risico op een eerste depressie statistisch gezien wel af, maar het wordt nooit nul. En succes en kapitaal zijn ook geen garantie dat het je bespaard blijft. Ook over het beloop valt niets te voorspellen: er zijn mensen die decennia achtereen lijden aan een depressie, en nooit overwegen hun leven voortijdig te beëindigen, maar er zijn ook mensen die binnen een paar dagen een onomkeerbare beslissing nemen. Niet zelden hebben ze dan ook psychotische overtuigingen.
Het enige kleine lichtpuntje bij de suïcide van bekende mensen is de aandacht die depressie er door krijgt. Het biedt de kans om de kennis rond deze gruwelijke ziekte te vergroten, iets dat nog altijd dringend gewenst is. En door mensen aan te moedigen hun sombere gevoelens te delen met mensen in hun omgeving is er wellicht ook af en toe iemand te weerhouden van een onnodig sterven ‘door eigen hand’, zoals Joost Zwagerman zijn boek over dit onderwerp noemde.
Als je weet hoe ernstig depressies kunnen zijn, en ook hoe belangrijk het is dat we het er over hebben, doe het dan ook! En spreek mensen in je omgeving aan, waarvan je vermoedt dat ze in stilte lijden.
Helaas brengt de publiciteit rond de zelfmoord van een bekend iemand anderen er soms toe om hetzelfde te besluiten. Er is een zogenaamd besmettingsrisico, en daar moeten we ons allemaal van bewust zijn.
Weet je je geen raad, en is er sprake van een acute crisis? Bel 0900-0113 of ga naar 113online, waar 7×24 uur de telefoon wordt opgenomen. Zelfmoord moeten we proberen te voorkomen, met man en macht.
Lees de column (en reacties) op Joop.
De column van Bram in Lef Magazine in september 2016
081_BW_LEF02
Lees de column op je gemak (opent een pdf).
Bram blikt samen met zijn favoriete gymleraar Wim Steen terug op zijn schooltijd in Heerenveen.
2016-03-18 artikel flashback_ho5
Lees het artikel hier op je gemak (opent in pdf).
Ik begrijp wel dat je als school liever een leerling medicatie wilt laten slikken dan dat je een kostbare leerkracht maanden kwijt bent aan een burn-out, maar deze simpele koppeling deugt niet
Met stijgende verbazing keek ik afgelopen zondag naar de uitzending van het tv-programma De Monitor over ADHD. Even naar npo.nl is beslist aan te raden als je het gemist hebt. Op een niet-hijgerige manier werd geschetst hoe scholen het gebruik van Ritalin en aanverwante middelen (psychostimulantia) pushen bij de ouders van kinderen die als lastig worden ervaren. Waarbij lastig iets heel anders is dan ‘psychisch gestoord’…
Zonder professionele diagnostiek vooraf en met overduidelijk beperkt verstand van zaken over de lange termijneffecten van geneesmiddelen die serieuze bijwerkingen hebben en niet zelden meer kwaad dan goed doen werden ouders onder druk gezet. Ik kan er uit eigen ervaring over meepraten. Het is goed bedoelde bemoeizorg vanuit scholen waar men echt wel het beste met de leerlingen voorheeft, maar waar men niet meer weet hoe om te gaan met de steeds verder toegenomen prestatiedruk in onze samenleving.
Ik begrijp wel dat je als school liever een leerling medicatie wilt laten slikken dan dat je een kostbare leerkracht maanden kwijt bent aan een burn-out, maar deze simpele koppeling deugt niet. Medicatie geven aan een leerling voorkomt geen burn-out bij een leerkracht, en een systeemprobleem (iedereen staat onder te grote druk) toeschrijven aan een veronderstelde stoornis van een individu is veel te kort door de bocht.
De klassen zijn te vol, de eisen die aan zowel scholen als leerlingen worden gesteld te hoog, en het ontbreekt aan een autoriteit die deze ontwikkelingen een halt weet toe te roepen. We overschatten onze rationele vermogens enorm en zijn gaan geloven dat CITO-scores iets zeggen over het maatschappelijke succes van onze kinderen op volwassen leeftijd. Zonder dat daar enig bewijs voor is.
Sterker nog: de emotionele ontwikkeling tot evenwichtige volwassenen lijkt in de huidige samenleving bijzaak, in plaats van hoofddoel. We hebben allemaal een politiek correcte mening als het gaat over pesten, maar waar blijft de conclusie dat er andere vakken dan rekenen en taal vereist zijn als je kinderen wilt leren om goed met elkaar om te gaan?
Het ‘lastige’ gedrag dat sommige kinderen vertonen zou ook kunnen worden opgevat als een signaal dat er te veel van ze gevraagd wordt. Niet ieder druk jongetje is een patiënt met ADHD die aan de pillen moet. Zo zijn er kinderen die ‘moeilijk’ doen, omdat ze forse dyslexie hebben. Een ‘kwaal’ waar geen pil tegen helpt. De onderverdeling in ‘gezond’ en ‘ziek’ doet vaak geen recht aan een ontwikkelingsproces dat heel grillig kan verlopen, en sterk verschilt van kind tot kind.
We helpen leerlingen heel vaak niet door ze op medicatie in te stellen, en we helpen ook de scholen niet als ze langs deze weg communiceren dat ze overvraagd worden. De gezondheid van zowel leerlingen als leerkrachten moet niet in het geding komen door niet-realistische eisen die vanuit de samenleving aan beide groepen worden gesteld. De oplossing dient eerder vanuit de politiek te komen dan vanuit de farmaceutische industrie.
Lees de column (en reacties) op Joop.
Lees meer(H)erken altijd de patiënt in je gesprekspartner, en vergeet vooral niet dat er in jouzelf ook eentje huist…
– BB
Gevoelige zielen
€21,99
Oud zeer
€21,99
Gevoelsarm
€20,00
Leren doseren
€12,50
Loden Last
€15,00
Ultra
€17,99
Verademing herziene editie
€20,00
De dokter als patiënt
€15,00
Reacties