Durfden alle verslaafden maar wat Gordon doet

door webredactie | 30 juli 2019 | psychiatrie

Beroemdheden hebben gemiddeld genomen een groter ego dan de onopvallende burgers. Dat maakt de stap om te erkennen dat ze een probleem hebben nog groter.

De opinies gingen weer alle kanten uit nadat onze nationale beroemdheid Gordon bekend had gemaakt zich vanwege een verslaving te laten helpen in een kliniek. ‘Aandachtsgeil’ las ik op Twitter, en eerlijk gezegd vond ik dat nogal misselijkmakend. Gordon houdt van aandacht en ik ook, maar heeft dat iets te maken met onmatig gebruik van alcohol of cocaïne? Onwaarschijnlijk, toch?

“Erkennen dat je verslaafd bent en dat je dat niet op eigen kracht de baas kunt worden, is een eerste stap op weg naar mogelijk herstel”

Wat mij inneemt voor Gordon is dat hij er tenminste eerlijk voor uitkomt dat hij hulp nodig heeft, en dat hij zich daar ook nog eens niet voor schaamt. Of: dat zijn schaamte niet leidt tot de verheimelijking, die zo kenmerkend is voor verslaving. Durfden alle verslaafden maar wat hij doet: ruiterlijk erkennen dat je een probleem hebt.

Beroemdheid komt met gebreken

Erkennen dat je verslaafd bent en dat je dat niet op eigen kracht de baas kunt worden, is een eerste stap op weg naar mogelijk herstel. Gezien de lage succespercentages in de verslavingszorg ben je er dan nog lang niet, maar professionele hulp inroepen betekent in ieder geval het einde van de ontkenning van je probleem. Ook zo kenmerkend voor mensen met een verslaving: de ontkenning.

Beroemdheden hebben gemiddeld genomen een groter ego dan de onopvallende burgers. Dat maakt de stap om te erkennen dat ze een probleem hebben nog groter. En iedereen die in de verslavingszorg werkt, weet dat een groot ego een succesvolle behandeling vaak in de weg staat. Er zijn ook veel meer beroemdheden gestorven aan een verslaving dan er succesvol behandeld zijn. Publiekelijk althans.

Ik gun het iedereen en dus ook Gordon, dat hij of zij de nederigheid weet te vinden die nodig is voor een succesvolle behandeling. Want zoals ze bij de Anonieme Alcoholisten zeggen: ‘Zo lang andere zaken belangrijker zijn dan je herstel zul je nog veel verliezen…’

Lees de originele column en reacties op Joop.nl

Verslaving en pillen

door webredactie | 24 maart 2019 | psychiatrie

Het is een onomstreden feit dat er geen wetenschappelijk bewijs bestaat dat verslaving te genezen zou zijn door een pil te slikken.

Vol enthousiasme ben ik onlangs gestart met een nieuwe baan als psychiater in een relatief kleine verslavingsinstelling. Tot mijn taken behoren onder meer medicatieconsulten, werd me meegedeeld. In mijn agenda trof ik verzoeken om mensen te bellen die onlangs waren begonnen met een antidepressivum, enkel en alleen om te checken of alles goed ging. Op zichzelf niets mis mee natuurlijk, want de eerste weken dat je een antidepressivum gaat gebruiken zijn meestal ook direct de pittigste, zeker qua bijwerkingen.

Maar wat dit met de behandeling van verslaving te maken heeft is mij eerlijk gezegd volstrekt onduidelijk. En ik begrijp daardoor ook niet waarom ik dit soort telefoontjes zou moeten doen. Bijna altijd gebeurt het instellen op antidepressiva door huisartsen tegenwoordig.

“..‘gedoseerd gebruik’ is op termijn eigenlijk altijd een illusie. Als je niet tegen kiwi’s kunt ga je toch ook niet iedere dag een stukje kiwi eten?”

Het is een onomstreden feit dat er geen wetenschappelijk bewijs bestaat dat verslaving te genezen zou zijn door een pil te slikken. Was het maar zo… De kans dat het medicijn dat verslaving geneest binnenkort wordt ontdekt of uitgevonden is ook vrij zeker erg klein. Eerlijk gezegd kun je er maar beter niet op rekenen.

Als je verslaafd bent moet je op zoek naar de sleutel die toegang geeft tot de zogenaamde ‘totale abstinentie’, het enige kansrijke doel van iedere behandeling: helemaal geen drank of drugs meer, want ‘gedoseerd gebruik’ is op termijn eigenlijk altijd een illusie. Als je niet tegen kiwi’s kunt ga je toch ook niet iedere dag een stukje kiwi eten?

De reden dat er toch veel medicatie wordt voorgeschreven aan verslaafden heeft te maken met de zogenaamde comorbiditeit: veel mensen die verslaafd zijn lijden daarnaast ook aan angsten of een sombere stemming. Zo zijn er ADHD-ers die coke snuiven, maar die beter Ritalin zouden kunnen slikken, dat weet ik ook wel. En veel psychiaters bestrijden alle psychische klachten, niet alleen ADHD, graag met pillen.

Los van het feit dat twijfelachtig is of antidepressiva wel werken als je er veel alcohol naast gebruikt is het dubieus of pillen wel helpen bij de behandeling van de comorbide stoornissen van verslaving. Veel verslaafden geven een depressie of angststoornis graag de schuld van hun mateloosheid, maar dat is ook weer kenmerkend voor verslaving: de oorzaak ligt altijd buiten de verslaafde zelf. Hij of zij zet zichzelf graag neer als een slachtoffer van belastende omstandigheden. Dat lost niets op, helaas. Je eigen aandeel nemen, dat kan helpen. ‘Doe wat je kan, en doe niet wat je niet kan’ zeggen de verslaafden die in herstel zijn vaak tegen elkaar.

Er bestaan geen pillen die zorgen voor een andere opstelling tegenover de verslaving.

De behandeling met medicijnen houdt de illusie dat je er niets aan kunt doen in stand, en werkt daarmee eerder averechts. Eerst de verslaving onder controle krijgen, en dan pas overwegen om andere psychische klachten wel met medicatie te bestrijden. Maar dat hoeft volgens mij niet in een verslavingsinstelling te gebeuren. Wat mij betreft schrappen we de medicatieconsulten in mijn nieuwe werk.

Lees de originele column en reacties op Joop.nl