Holistisch is geen business

Holistisch is geen business

Wat ik het vervelendst vind aan termen als ‘alternatieve behandeling’ of ‘complementaire therapie’ is dat ze bestaan bij gratie van de ‘reguliere aanpak’.

Alternatief en complementair zijn daarmee altijd second best, dat zit al verstopt in de taal die we gebruiken. Terwijl er meestal geen bewijs is dat ‘regulier’ beter is.

Het model van de hersenziekte domineert nog steeds de psychiatrie, maar inhoudelijk is het volstrekt discutabel. Al was het maar vanwege het ontbreken van een perspectief op de rest van het lichaam, waar zich bij ieder psychisch probleem meer afspeelt dan veel hersenwetenschappers zich bewust zijn. Somberheid zit overal in het lijf, en traumatische ervaringen kun je niet helen met een SSRI of ander antidepressivum…

Sterker nog: er is steeds meer bewijs dat lichaamswerk de meest kansrijke benadering van ‘oud zeer’ is. En dat heling synoniem is met kunnen/durven/mogen voelen welke emoties zich in je lichaam hebben genesteld.

Aan de ene kant is het goed nieuws dat ‘regulier’ steeds minder dominant is, en dat mensen al direct durven te kiezen voor een andere benadering van hun mentale problemen. Aan de andere kant is er een groot nadeel: het aantal ‘zorgondernemers’ dat ‘alternatief’ als uitgangspunt van zijn/haar onderneming heeft groeit gestaag, meestal zonder enige garantie met betrekking tot de kwaliteit van het gebodene…

Een goed (of slecht?) voorbeeld vind ik ‘holistisch’, een woord dat iets bijzonders suggereert. In de reguliere zorg wordt niet de hele mens gezien, en dat tekort wordt opgeheven door een ‘holistische benadering’ is zo’n beetje de gedachte. En daarmee wordt een terechte kritiek op het reductionistische denken in de geneeskunde omgevormd tot een verkoopargument… Niet zelden ingezet door zweverige types die het contact met moeder aarde al een tijdje kwijt zijn. Met positieve uitzonderingen, laat dat helder zijn.

Maar: wie werd niet als geheel geboren? Wie beleeft zichzelf in stukjes? Bijna niemand toch? Holistisch zou de stilzwijgende, vanzelfsprekende norm moeten zijn. Iedere therapie heeft een eigen waarde, die per individu wordt bepaald. Wat jou past vindt iemand anders drie keer niks, en omgekeerd. De gedeelde diagnose van iedereen die hulp zoekt: mens met een probleem… En vervolgens heb je de uitdaging om dat te vinden wat bij jou past…

Ik heb een sterke aversie tegen mensen die middels handige marketing proberen hun handeltje te drijven. Zorg is in de basis niets dan liefde, en dat daar ook een vergoeding in euro’s bij komt kijken is een noodzakelijk kwaad.

Maar de claim leggen dat jouw holistische benadering iedereen helpt gaat in de richting van valse voorlichting. Ik gun iedereen een normaal belegde boterham, maar je verrijken aan de ellende van een ander vind ik moreel verwerpelijk, of je nu ‘regulier’ of ‘alternatief’ predikt…

Misschien een motto dat we weer eens kunnen afstoffen in 2024: laat je leiden door liefde. Ik wens alle holistische wezens een fijne jaarwisseling.

 

Jason Bhugwandass over de jeugdzorg

Jason Bhugwandass over de jeugdzorg

Brambakker podcastserie de balanskliniek Jason Bhugwandass

Voor een gezond en vervuld leven is een goede balans in je leven essentieel. Maar hoe bewaak je die persoonlijke balans?

(ex)Psychiater Bram Bakker gaat in de podcastserie van De Balanskliniek in gesprek met bijzondere en inspirerende gasten om een antwoord te vinden op deze vraag.

Vandaag: Jason Bhugwandass

Het leven was al best moeilijk voor Jason, maar in de gesloten jeugdzorg werd het pas echt een verschrikking.

 

Kerstgedachte: hoop voor de psychiatrie

Kerstgedachte: hoop voor de psychiatrie

De tijd vliegt: al meer dan twee jaar ben ik geen psychiater meer. En nog steeds voel ik me bevrijd door het besluit die titel er aan te geven.

Mijn boek ‘Gevoelsarm’ (2021) dat de argumenten om te stoppen en het proces van afscheid beschrijft is ook niet minder actueel ineens.

Maar: er lijkt verandering op komst, er beweegt van alles rond het mooiste vak dat ik ken. De psychiaters die ik spreek zijn anders, opener. De eigen gekkigheid lijkt minder taboe.

De zin en onzin van het ‘stoornis-denken’ komt publiekelijk aan de orde. Te vaak gaat het nog over de voordelen van ADHD, maar we naderen het moment dat ook depressie collectief begrepen gaat worden als iets functioneels, een vorm van zelfbescherming van ons diepste wezen. Waar nog steeds professionele zorg bij gewenst is overigens, en het is ook niet ineens minder ernstig of potentieel gevaarlijk dan.

Het lichaamswerk komt ook de reguliere psychiatrie binnen, er vindt steeds meer onderzoek plaats naar bijvoorbeeld microdosing en plantmedicijnen. Een familieopstelling is ook in de GGZ steeds minder een vies woord. En het boek ‘Brain energy’ (zie hier meer over dit boek) van de prominente Harvard-psychiater Christopher Palmer krijgt veel aandacht. Een paar jaar terug had volgens mij nog niemand geloofd dat voeding en een ketogeen dieet als aanpak van ernstige mentale problemen serieuze aandacht zouden krijgen.

Ben ik dan toch te vroeg uitgestapt? Ik geloof het niet.

Je kunt de psychiatrie op vele manieren dienen. Werken met de zorgprofessionals of een theaterprogramma met je zoon over verslaving zijn ook uitingen van betrokkenheid bij mensen die pijn lijden door heftige emoties.

En het is toch een fijne Kerstgedachte dat niet Prozac maar liefde het antwoord is als we ons even geen raad weten met ons oude zeer?

Wees lief voor elkaar, en heb het goed. Ik houd van jullie.

 

 

Neuropsycholoog Chantal van der Leest over perfectionisme

Neuropsycholoog Chantal van der Leest over perfectionisme

Brambakker podcastserie de balanskliniek Chantal van der Leest

Voor een gezond en vervuld leven is een goede balans in je leven essentieel. Maar hoe bewaak je die persoonlijke balans?

(ex)Psychiater Bram Bakker gaat in de podcastserie van De Balanskliniek in gesprek met bijzondere en inspirerende gasten om een antwoord te vinden op deze vraag.

Vandaag: Chantal van der Leest

Chantal is neuropsycholoog en schrijver, haar onderwerp is gedragspsychologie, en daar kun je perfectionisme ook onder scharen.

 

 

Grenzen bewaken

Grenzen bewaken

In mijn verkenningstocht naar ‘oud zeer’ belandde ik pas bij Caroline Franssen voor een tafelopstelling.

Een variant op de klassieke familieopstelling met representanten, en vanwege het 1-op-1-karakter veel eenvoudiger te organiseren. En voor sommige mensen daardoor misschien veiliger, maar dat vormde geen argument voor me.

Ik mocht steeds poppetjes kiezen uit een enorme hoeveelheid zeer verschillende figuurtjes. We stelden het jongetje op dat nooit boos mocht (en kon) worden vanwege zijn ouders. En ik koos ook de vader en moeder die dat boze ventje daarbij wel had kunnen gebruiken.

Het was opnieuw fascinerend hoe doeltreffend het werkt, deze techniek. Je werkt buiten het hoofd om, zo simpel is het. Leverde het revolutionaire nieuwe gezichtspunten op? Dat misschien niet direct, maar ik ben dan ook al een tijdje bezig.

Of toch: Caroline vroeg me wie mijn grenzen bewaakt. En waar dat gebeurt, als je het op een A4-tje plaatst.

Ik koos onmiddellijk voor een woeste wildeman, want dat kan ik zijn als ik (eindelijk) voel dat mijn grenzen zijn overschreden. Maar: de wildeman plaatste ik midden op het vel, niet aan de rand. De vraag van Caroline was eenvoudig: kies iemand die de grenzen veel eerder aangeeft, die op een duidelijke manier begrenst, niet boos of agressief. Dat werd de uitsmijter op de voorgrond… Van die man zou ik meer willen hebben.

Vriendelijk, maar indrukwekkend. Met veel kracht in zich, die hij niet letterlijk hoeft te gebruiken, omdat hij stevig én zacht begrenst. Ineens toch weer een mooi nieuw inzicht.

De laatste dagen kijk ik steeds even naar de foto en dan voel ik weer welk werk er nog te doen is.

Lekker bezig Bram…

Meer over Caroline Franssen.

 

 

Frank van Strijen over de voordelen van ADHD

Frank van Strijen over de voordelen van ADHD

Bram Bakker podcastserie de balanskliniek Frank van Strijen

Voor een gezond en vervuld leven is een goede balans in je leven essentieel. Maar hoe bewaak je die persoonlijke balans?

(ex)Psychiater Bram Bakker gaat in de podcastserie van De Balanskliniek in gesprek met bijzondere en inspirerende gasten om een antwoord te vinden op deze vraag.

Vandaag: Frank van Strijen

Dat Frank zich van jongs af aan anders voelde betekent niet dat hij een stoornis heeft. Sterker nog: hij doet er zijn voordeel mee in het werken in de jeugdzorg.

 


 

 

Ben je Bezopen? Utrecht (Werftheater)

Ben je Bezopen? Utrecht (Werftheater)

Ben je Bezopen?

Een avondvullende voorstelling van Bakker & Bakker. (vader) Bram Bakker is verslavingsdeskundige en Fimme is zelf ervaringsdeskundige op dit gebied.

In deze avondvullende voorstelling verkennen vader en zoon verslaving in al haar gedaanten. Zonder franje, open en eerlijk en niemand ontziend. Vooral zichzelf niet. En vooral elkaar niet.

Liever een harde grap die raak is dan een ritueel dansje om de hete brei. Dat hebben ze nou wel lang genoeg gedaan.

Kaartjes kan je hier kopen.

 

Ben je Bezopen? Utrecht (Werftheater)

Ben je Bezopen? Utrecht (Werftheater)

Ben je Bezopen?

Een avondvullende voorstelling van Bakker & Bakker. (vader) Bram Bakker is verslavingsdeskundige en Fimme is zelf ervaringsdeskundige op dit gebied.

In deze avondvullende voorstelling verkennen vader en zoon verslaving in al haar gedaanten. Zonder franje, open en eerlijk en niemand ontziend. Vooral zichzelf niet. En vooral elkaar niet.

Liever een harde grap die raak is dan een ritueel dansje om de hete brei. Dat hebben ze nou wel lang genoeg gedaan.

Kaartjes kan je hier kopen.

‘Vader en zoon gaan het maken’

‘Vader en zoon gaan het maken’

Iets meer dan twee maanden geleden begonnen mijn zoon Fimme Bakker en ik aan een spannende onderneming: een theaterprogramma over verslaving.

Hij vanuit een verleden als probleemgebruiker van drank en drugs, ik als voormalig psychiater met een lange loopbaan in de verslavingszorg.

Het is een spannend project, zacht uitgedrukt. Twee jongens die graag gezien willen worden. Door het hooggeëerde publiek, maar ook door elkaar…

‘Mijn vader haat dikke mensen’ zei Fimme bij de eerste try-out. Dat vond ik zó pijnlijk, gezien zijn zwaarlijvigheid…

Gelukkig hebben we het goed kunnen bespreken, dus nu heb ik nog slechts een hekel aan dikke mensen. Of beter nog: dat had ik. Met liefde voor mijn zoon heeft het ook echt niet veel te maken is mijn oprechte overtuiging. Maar dat ik zo’n vader ben geweest die van alles op zijn kinderen projecteerde hoef ik niet meer te ontkennen. En dat mijn emotionele beschikbaarheid nogal beperkt was…

Ik stond op woensdagmiddag wel langs de kant van het sportveld, maar met een telefoon aan mijn oor. Mateloos aan het werk. Over dit soort zaken gaat het in ‘Ben je bezopen?’

Eind januari gaan we in première en de spanning loopt langzaam op. We maakten deze week foto’s voor de p.r. (wat goed is Jade Harms alias The girl with the camera!) en we werken de komende weken met een fijne professionele regisseur (Audrey Bolder)

Het is een ware ontdekkingsreis, en het is prachtig om die samen met je oudste kind te mogen maken. De jongste twee zijn ook al geweest en ze vonden vooral hun broer heel grappig. Maar die won dan ook onlangs het Groninger Studenten Cabaret Festival.

Donderdag 14 december staan Fimme en ik nog in Ede (kaartjes hier te verkrijgen) en dan keihard repeteren tot begin 2024: 4 en 5 januari Werftheater Utrecht (kaartjes kan je hier kopen).

Ik lijk wel een artiest…

 

Blijf-Beter!Welkomsgeschenk

Meld je vandaag nog aan voor Bram's maandelijkse nieuwsbrief en ontvang zijn boek Blijf Beter! (in pdf).

Mis 'm niet!