We zijn bijna twee jaar onderweg met de maatregelen tegen het virus. Beleidsmakers proberen ons te motiveren het vol te houden door een beroep te doen op ons gezonde verstand. Dat lukt nog maar matig: aan de vele auto’s op de snelweg is af te lezen hoe slecht het dringende thuiswerkadvies wordt opgevolgd.
Toen de pandemie begon was het echt stukken rustiger weet iedereen nog wel: de compliance (therapietrouw) van het lockdown-beleid wordt niet onderzocht, maar is dramatisch laag durf ik te stellen. Zeker toen ik in mijn directe omgeving hoorde over artsen en wetenschappers die Kerst vierden in gezelschap van twintig andere mensen.
Dat politici en ons koningshuis regelmatig de fout ingaan is al niet best, maar als de inhoudelijk deskundige burgers ook niet meer naar hun collega’s luisteren…
Middelvinger
De lockdown treft gehoorzame mensen het hardst door de ontrouw van een steeds groter wordende groep die de spreekwoordelijke middelvinger opsteekt.
Dat het een godsvermogen kost in economische zin weten we al lang. Dat we toekomstige generaties opzadelen met torenhoge schulden ook. Voor het Outbreak Management Team (OMT) geen probleem, want daar adviseren ze niet over. De regering schuift de economische kosten lekker voor zich uit. De vraag waarom het beleid primair volgt op het advies van een club met enkel virologen is nooit goed beantwoord.
Al vanaf begin 2020 is er door verschillende mensen gewezen op de impact die de lockdown op de mentale gesteldheid zou kunnen hebben. Rijkelijk laat, maar niet minder terecht kwam de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie zeer recent ook met een aanbeveling het onderwijs weer open te gooien vanwege de ingrijpende negatieve gevolgen van aanhoudende sluiting voor jonge mensen.
“De lockdown treft gehoorzame mensen het hardst door de ontrouw van een steeds groter wordende groep die de spreekwoordelijke middelvinger opsteekt.”
Suïcides
En nu komen er cijfers naar buiten over de toename van het aantal geslaagde suïcides onder jonge mensen, van nog geen dertig jaar oud. Vijftien procent stijging, in een jaar… Het siert de nieuwe minister van volksgezondheid dat hij niet ontkent dat het met de pandemie te maken zal hebben. Maar: waar blijft de weging van dit feit in het beleid?
Het aantal geslaagde suïcides is echt het spreekwoordelijke topje van de ijsberg, een goede metafoor trouwens, voor de emotionele kou die jonge mensen hebben te verdragen. Een veelvoud aan mislukte pogingen schuilt onder de mensen die daadwerkelijk overlijden.
De groep mensen die piekert over een zelfgekozen einde aan het leven is nog eens heel veel groter. Geen wetenschapper weet hoeveel het er precies zijn (‘dat moeten we nog gaan onderzoeken, maar daar is het misschien nog te vroeg voor’) maar dat het er duizenden zijn zal niemand durven betwijfelen. Jonge mensen, die geen toekomstperspectief meer zien.
Leed
Je kunt alles doen om mensen op leeftijd te besparen dat ze overlijden door COVID, maar je kunt toch niet de ogen sluiten voor de impact die de suïcide van een 23-jarige heeft? Alle leed, in zijn/haar omgeving, de levensjaren die verloren gaan, de psychische schade bij nabestaanden, noem maar op.
‘Appels en peren vergelijken’ zal ook nu wel weer de reactie zijn. De politici durven nog steeds niet collectief op te staan om zorg voor de mentale gesteldheid van jonge mensen veilig te stellen. Geen grap: het nieuwe kabinet overweegt om te bezuinigen op de jeugdzorg.
Ik kan wel janken…
Deze column werd oorspronkelijk gepubliceerd op Meer over Medisch.
Reacties