In zijn meesterlijke boek ‘Het verstrooide brein’ vertelt Gabor Maté pijnlijk herkenbaar hoe hij de zorg voor patiënten altijd voorrang gaf op alle andere mogelijke bezigheden.
Zoals gezin, familie en vrienden. Nooit nam hij rust, en waarom dat was begreep hij van zichzelf niet. Hij rangschikt het onder ADD-verschijnselen, ik vind ‘Het verstrooide brein’ vooral een razend interessant boek, omdat het een fenomeen als ‘workaholic’ begrijpelijk maakt. Ik was ook zo’n mateloze, onbegrensde dokter, en ik herken er heel veel meer hulpverleners in.
Mensen die eerst voor anderen zorgen, en dan pas voor zichzelf. Als ze dat al doen…
Er zijn vaak ingrijpende gebeurtenissen vereist om dit patroon te herkennen, alvorens je het eventueel ook nog zou kunnen veranderen. Het kan een relatiecrisis zijn, een ziek familielid waar je eigenlijk geen tijd voor hebt, of een lichaam dat dienst weigert dat je wakker maakt. ‘Crisis is kans’ geldt ook voor overbelaste zorgprofessionals.
Dat mijn cerebellum het niet meer deed, een aantal jaren geleden, was uiteindelijk een geschenk. Maar het kostte me maanden om dat tot me door te laten dringen, en jaren om het presentje zorgvuldig uit te pakken. Eerlijk gezegd ben ik nog steeds niet klaar met het helen van mijn in die tijd volstrekt afwezige balans (letterlijk en figuurlijk, het cerebellum is heel belangrijk voor het evenwicht)
Als het vliegtuig neerstort eerst je eigen mondkapje opzetten, en daarna pas anderen gaan helpen, wie kent die instructie niet? Maar mensenredders als ik doen dat natuurlijk niet. Die storten zich eerst heldhaftig op anderen, en vergeten dan vaak de zelfzorg. Ofwel: het eigen mondkapje.
Wat we met het zorg verlenen aan anderen aan het doen zijn? Bevestiging zoeken, door nodig te zijn. Of liever nog: onmisbaar. De onvoorwaardelijke zelfliefde kennen we niet, door ons oude zeer, maar onbeperkt investeren in zorg voor anderen kunnen we als de beste. Met liefde die we vaak zelf nooit hebben gekregen… Er is niks mis met de redderfantasieën van een hulpverlener, maar als hij/zij omvalt door onvoldoende zelfzorg is er toch iets niet helemaal goed gegaan…
Dus: eigen mondkapje eerst!
p.s. deze recensie schreef ik eerder over het boek van Gabor Maté, het verstrooide brein.
Reacties