De moeilijkste patiënt

Bram is vaste columnist voor gezondheidsplatform ‘Meer over medisch’. Hieronder zijn column

De anekdote van de loodgieter die thuis een lekkende kraan heeft, kennen we allemaal. Zo heeft menige professional soms moeite om de dingen die bij het werk horen ook op zichzelf toe te passen, in de privésituatie.

Psychiaters zijn mentaal niet de meest stabiele beroepsgroep weten we, hoe goed ze ook zijn in hun werk. Ze helpen hun patiënten orde op zaken te stellen in het leven, maar zelf maken ze er vaak een potje van.

Psychiaters die ten prooi vallen aan een serieuze psychiatrische stoornis laten zich daar lang niet altijd goed bij helpen. Uit schaamte bijvoorbeeld, of omdat ze de medicatie die ze hun patiënten wel adviseren zelf niet willen gebruiken. De wachtlijst van de GGZ vinden ze ook niet acceptabel voor zichzelf.

Alcoholprobleem

De moeilijkste patiënt die ik tijdens vele jaren werken in de verslavingszorg tegenkwam was een collega met een ernstig alcoholprobleem. De man (middelbare leeftijd) dronk zichzelf bij vlagen letterlijk bewusteloos, en dat dagen achter elkaar. Dan stopte het een of twee weken, waarin er geen druppel werd gedronken, en dan begon het weer.

Steeds meer, met toenemende schade. Hij was inmiddels langdurig arbeidsongeschikt (maar had de bedrijfsarts wijsgemaakt dat het ‘slechts’ een burnout was…), de contacten met kinderen, familie en vrienden waren zwaar beschadigd of zelfs geheel verbroken. En hij had verontrustende lichamelijke klachten: leverfunctiestoornissen, neurologische verschijnselen en cognitieve problemen (met name het geheugen).

AA-meetings

Als hij even nuchter was spraken we af. Ik haalde alles uit de kast: opname regelen, gesprekken met familie organiseren, medicatie voorschrijven, bemiddelen met werkgever, bezoek aan AA-meetings.

Hij begreep alles, maar accepteerde niets. Bleef maar klagen over alles wat fout was gegaan in zijn leven en gebruikte dit als excuus om weer een fles wijn open te trekken. Zelfbeklag gaat vaak vooraf aan een terugval. De verjaardag van zijn ex, meer dan tien jaar na de scheiding, was al voldoende om alleen te gaan zitten zuipen.

“Psychiaters zijn mentaal niet de meest stabiele beroepsgroep weten we, hoe goed ze ook zijn in hun werk. Ze helpen hun patiënten orde op zaken te stellen in het leven, maar zelf maken ze er vaak een potje van.”

Toen hij onder invloed in de auto stapte en een aanrijding veroorzaakte (met enkel blikschade gelukkig) heb ik de ‘behandeling’ beëindigd. Als iemand weigert om te doen wat nodig is, en het ontbreekt aan juridische mogelijkheden om hem of haar te dwingen houdt het op. En ik heb het maanden geprobeerd, een van de meest frustrerende patiënten uit mijn professionele loopbaan.

Ik hoop dat hij nog leeft… En zich binnenkort aanmeldt voor een opname…

Deze column werd oorspronkelijk gepubliceerd op Meer over Medisch.