De uitdrukking ‘Wraak is een gerecht dat men koud serveert’ leerde ik van een collega, zo’n twintig jaar geleden.

Uiteindelijk werd deze zegswijze een soort zelfbezweringsformule voor me. Niet heftig en geëmotioneerd reageren als je het gevoel hebt dat jou onrecht aan wordt gedaan, op je handen blijven zitten en denken: ‘Ik krijg jou nog wel, ooit’

Bijvoorbeeld: de collega-psychiater die me naaide (ook zonder emotie is dat de juiste omschrijving) ging ik portretteren in de roman ‘Onder psychiaters’, een eigentijdse variatie op ‘Onder professoren’ van W.F. Hermans. Dat is een van de grappigste romans die ik ken. Hermans was ook een vuile streek geleverd door collega’s en dat inspireerde hem tot een boek dat ik als tiener las, en waarbij de lachtranen over mijn wangen biggelden…

“Maar inmiddels wil ik van het verlangen naar wraak af. Ik wil geen wrokkig mens meer zijn.”

‘Onder psychiaters’ zal ik nooit gaan schrijven, weet ik inmiddels. En er komt ook geen boek over een liefdesrelatie waarin ik me te kort gedaan heb gevoeld, om nog eens iets gevoeligs te benoemen…

Ik leerde mezelf beheersen door het verlangen naar wraak te parkeren tot de heftigste emoties voorbij waren. Maar inmiddels wil ik van het verlangen naar wraak af. Ik wil geen wrokkig mens meer zijn. Wrok gaat vaak vooraf aan wraak. Het wordt gedefinieerd als een ‘blijvend gevoel van onvrede over geleden of vermeend onrecht’.

Dat herken ik helaas maar al te goed: ik ben een wrokkig mens. Ik bezondig me eigenlijk nooit aan wraak, hoewel ik soms heimelijk bewondering heb voor mensen die dat toch doen (of durven) In mijn jeugd stak een familielid alle banden van de auto van de nieuwe minnaar van zijn ex-vrouw lek. Mijn moeder vond het schandalig en onvolwassen, ik had in stilte sympathie voor de boze man.

We hebben het weinig over wrok, ik kan me niet herinneren dat ik er als psychiater ooit gericht naar heb gevraagd. Maar ik denk dat ik niet de enige ben waarbij het jarenlang een sluimerend bestaan kan leiden, om dan ineens op te laaien door een of andere trigger. Hoe kom ik hierbij? Ik was op vakantie en al mijn frustraties over mijn mislukte relaties kwamen in die idyllische omgeving omhoog. Inmiddels kan ik dat redelijk verdragen, maar ik hoop dat het nog veel minder wordt, dat wrokkige.

Een mooi goed voornemen voor 2023, niet?

Ik wens jullie een fijne jaarwisseling, lieve lezers. En dank voor alle aandacht voor ‘Oud zeer’ dit afgelopen jaar.