Timing

Eén van de meest fascinerende aspecten van therapeutische processen is timing.

Je kunt als therapeut je klanten de meest creatieve interpretaties voorhouden over de oorsprong van hun klachten, maar om er van te profiteren hebben ze ruimte nodig. En die is niet op bestelling leverbaar. Iedere werkdag weer verbaas ik me er over, hoe grillig zo’n therapeutisch traject verloopt. Vorige week zat iemand volledig op slot, vandaag is er ruimte. Of omgekeerd.

En dan speelt aan mijn kant vermoedelijk ook het een en ander: soms kan ik een klant scherp lezen, maar er zijn ook momenten dat het niet lukt om contact te maken met dat wat iemand tegenover me kwelt.

“Ieder gesprek is aftasten naar dat wat aandacht vraagt, de thema’s die zich toevallig aandienen op het moment.”

Kortom: er zijn veel ongrijpbare variabelen die een therapie omgeven.

Als ik probeer daar iets meer woorden aan te geven denk ik aan tijdrovend: echte verandering vraagt bijna altijd veel tijd, en mensen wekelijks zien vind ik eigenlijk nog zelden nodig. Het verteren van een zwaar gesprek duurt soms wel een paar weken.

Het andere woord is grillig: het werkt niet om teveel vast te houden aan een vooropgezet plan. Ieder gesprek is aftasten naar dat wat aandacht vraagt, de thema’s die zich toevallig aandienen op het moment.

Als ik naar mijn eigen therapeute rijd, dat kost een klein uur, probeer ik altijd van tevoren de thema’s te bedenken die ik wil bespreken. Een soort agenda probeer ik op te stellen. Op de terugweg bedenk ik me altijd opnieuw dat het gesprek toch heel anders is verlopen. Ik denk dat het de kracht is van de mevrouw die me helpt: ze haalt het verhaal naar boven dat op dat moment speelt.

Het is ver verwijderd van de cognitieve therapie-werkboeken en protocollen die sommige psychologen gebruiken. Ik heb alle geloof daarin verloren, omdat het te rechtlijnig is. En zo ontwikkelen mensen zich niet: het therapeutisch proces is vallen en opstaan, soms een tijdje stilstand, en dan weer een sprintje.

Zo gaat het in het leven, bij de mensen waar ik mee werk en bij mijzelf dus ook.