Het aantal mensen dat lijdt aan een zogenaamde therapieresistente psychiatrische stoornis is niet precies bekend, maar dat het om vele duizenden mensen gaat zal geen enkele deskundige betwisten.

Aan de ene kant heeft dit te maken met een gestage toename van het aantal mensen met psychische problemen, aan de andere kant is er te weinig ontwikkeling op het gebied van nieuwe behandelingen.

Al vele jaren komen er geen fundamenteel nieuwe psychofarmaca op de markt, en de cognitieve gedragstherapie wordt niet anders of beter dan ze al jaren is.

Frustraties

Dat leidt tot een grote vraag naar andersoortige behandelingen, vooral bij de mensen die lijden. Maar ook behandelaars raken geleidelijk steeds gefrustreerder over hun beperkte mogelijkheden doeltreffende zorg te verlenen.

De mogelijkheden die er op dit moment lijken te zijn worden veelal gekwalificeerd als ‘alternatief’, omdat het wetenschappelijk bewijs over de werkzaamheid (nog) ontbreekt. Dat heeft dan weer alles met financiering te maken, want onderzoek is duur, en als er geen belanghebbende partij is die uiteindelijk kan verdienen aan zulk onderzoek gebeurt er weinig.

“Op mijn werkplek, waar we multidisciplinair pijn en depressie proberen te behandelen, geven we die ketamine per infuus, tijdens een dagopname.”

Dat is de situatie met ketamine: een oud en vertrouwd middel in de pijnbestrijding, en vrij zeker een aanwinst in de behandeling van therapieresistente depressie. En ook angststoornissen en andere veelvoorkomende aandoeningen.

Op mijn werkplek, waar we multidisciplinair pijn en depressie proberen te behandelen, geven we die ketamine per infuus, tijdens een dagopname. De resultaten zijn echt veelbelovend, en in ieder geval is het een veilige ingreep. De grote vraag is: hoe bereiken we de mensen die er baat bij zouden kunnen hebben?

Ketamine

Ketamine is niet gepatenteerd, dus de farmaceutische industrie gaat niet helpen, tenzij er wel een gepatenteerde nieuwe toedieningsvorm in de markt kan worden gezet.

Iedere psychiater zou kunnen verwijzen, we zijn dan een soort derdelijns-instelling, maar de meesten kennen ketamine-infusies niet of nauwelijks, en ze volgen de bestaande richtlijnen. Waarbij iemand eerder de veel ingrijpender elektroshocks (ECT) krijgt. Reclamecampagnes dan maar? Onbetaalbaar, en: je wilt dit als behandelaar, niet om rijk van te worden. Platte productpromotie werkt hier ook echt niet, gelukkig.

De enige kans die ik zie is gelegen in een toenemende vraag: als de mensen die lijden er meer bekend mee raken ontstaat er steeds meer vraag naar deze behandeling. En dat is geen gecreëerde vraag, of een soort kunstmatige marktwerking, maar iets dat volgt op een daadwerkelijk bestaand en groeiend probleem: therapieresistente psychiatrische stoornissen.

‘Gun jezelf deze poging’, zeg ik tegen mijn patiënten. En voor depressieve vrienden of familieleden heb ik precies dezelfde boodschap…

Deze column werd oorspronkelijk gepubliceerd op Meer over Medisch.

 


 

 

Blijf-Beter!Welkomsgeschenk

Meld je vandaag nog aan voor Bram's maandelijkse nieuwsbrief en ontvang zijn boek Blijf Beter! (in pdf).

Mis 'm niet!