Vrije artsenkeuze: een voorrecht

Bram is vaste columnist voor gezondheidsplatform ‘Meer over medisch’. Hieronder zijn column

Met grote regelmaat worden we de afgelopen jaren geconfronteerd met pogingen van politici om de vrije artsenkeuze in te perken, of zelfs helemaal af te schaffen.

Aan goede inhoudelijke argumenten daarvoor ontbreekt het volledig.

Iedere dokter die over de vereiste papieren beschikt is in principe geschikt om patiënten te behandelen. Er zijn strikte eisen met betrekking tot opleiding, na- en bijscholing, en als er de verdenking is van fouten of ernstige nalatigheid kan de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) ingrijpen. Ontevreden patiënten kunnen ook een klacht indienen bij een medisch tuchtcollege. En op sociale media word je tegenwoordig snel aan de publieke schandpaal genageld als je een fout maakt als arts. Het is een beroep dat onder een vergrootglas ligt, en gezien de kwetsbaarheid van zieke mensen is dat ook begrijpelijk.

Controle

De reden dat ministers en andere bewindslieden het al jarenlang proberen, is steeds dezelfde: controle. Samen met de zorgverzekeraars wil men de vergoeding van medische verrichtingen beperken tot dat deel van de beroepsgroep dat een contract heeft met een zorgverzekeraar. ‘Ongecontracteerde zorg’ moet worden uitgebannen. Waarom? Controle, vooral over de centjes die worden gespendeerd.

“Het beroep van arts ligt onder een vergrootglas, en gezien de kwetsbaarheid van zieke mensen is dat ook begrijpelijk.”

Zijn er bewijzen dat artsen die geen contract met een zorgverzekeraar hebben kwalitatief minder goed werk leveren? Natuurlijk niet. Om zeer uiteenlopende redenen werkt een deel van de dokters zonder contracten met zorgverzekeraars. En waarom zou de politiek ze daartoe willen verplichten? Er speelt vermoedelijk een schimmige relatie met machtige zorgverzekeraars op de achtergrond…

Rijkdom

Als je gelooft dat marktwerking in de zorg voordelen biedt, dan is het eerste en grootste argument daarvoor dat je als patiënt zelf mag kiezen aan wie je de zorg over jouw gezondheid toevertrouwt. Als arts moet je iedere keer opnieuw bewijzen dat je dat vertrouwen waard bent, als consument in de zorg is het rijkdom om bij iedere aandoening steeds opnieuw te kunnen kiezen welke gezondheidszorgprofessional je consulteert.

Als een dokter werknemer is van een zorginstelling die contracten heeft met zorgverzekeraars betekent dat trouwens ook nog lang niet dat hij of zij een topper is binnen de beroepsgroep…

Tot in lengte der dagen moeten we proberen te voorkomen dat de vrije artsenkeuze ons wordt ontnomen, omdat geen enkel individu er bij is gebaat. Machtspolitiek op onpersoonlijk niveau past niet in de gezondheidszorg, waar een goede match tussen dokter en patiënt een belangrijke voorspeller van een succesvolle behandeling is. En de kans op die spreekwoordelijke ‘klik’ is een stuk groter als je in vrijheid voor elkaar kunt kiezen…

Deze column werd oorspronkelijk gepubliceerd op Meer over Medisch.