Het coronavirus vertelt ons dat de tijd rijp is voor de invoering van een gezondheids-APK.
Het is een feit dat overgewicht een duidelijke risicofactor is om met een coronabesmetting op de intensive care te belanden.
Het is eveneens een feit dat bij tekort aan ic-bedden de leeftijd tot nu toe een hoofdrol speelt bij het maken van zeer ellendige keuzes.
Wat heeft het één te maken met het ander? Op dit moment weinig. Maar is dat terecht, en moet dat zo blijven?
Waarom zou iemand van 55 jaar die al dertig jaar een pakje sigaretten per dag rookt en ook dagelijks nog een fles witte wijn leegdrinkt voorrang krijgen op iemand van 70 jaar die maximale zorg heeft besteed aan de eigen gezondheid?
Het is een controversieel onderwerp: ziektekosten die samenhangen met een ongezonde leefwijze doorbelasten aan de persoon die het betreft. En toch: nu we steeds meer en steeds vaker aanlopen tegen de beperkte beschikbaarheid en/of kosten van onze zorg wordt het wel steeds relevanter.
Het idee dat iemand die op de kalender jonger is dan ik, alleen daarom voorrang krijgt bij het verlenen van schaarse zorg stuit me tegen de borst. Bovendien: de kalenderleeftijd en de leeftijd van het lichaam in termen van slijtage houden geen gelijke tred. Wie weet hoe lang ik nog meekan? Belangrijk is dat ik nog lang wil, en daar veel voor over heb.
Direct maar de belangrijkste tegenargumenten:
- ‘Er zijn toch ook mensen te dik die dat echt niet kunnen helpen?’ Eens, maar dat is geen argument om de verantwoordelijkheid voor het eigen aandeel bij iedereen met overgewicht weg te nemen. Als je nu fors teveel weegt zou je snel moeten gaan afvallen, om je overlevingskansen bij een volgende coronapiek te vergroten. Als je kunt aantonen dat er een verklaring is voor je overgewicht waar je zelf geen invloed op hebt, kan (en moet) daar rekening mee worden gehouden.
- ‘De mensen die het kunnen betalen profiteren hier het meest van.’ Oneens, want het zou moeten gaan om een collectieve inspanning om de zorgkosten te beteugelen. De investering in een gezondere leefstijl zou gedaan moeten worden door zorgverzekeraars, en voor iedere verzekerde. Dat gaan ze ruim terugverdienen is al heel vaak berekend.
- ‘Je kunt mensen toch niet gaan straffen voor hun ongezonde manier van leven? De meesten zijn het zich niet eens bewust.’ Straffen werkt bijna nooit, en dat moet het plan ook niet zijn. Belonen levert veel meer op, dus laten we de premies gaan differentiëren op geleide van de winst- en verliesrekening met betrekking tot de gezondheid. Dan gaan we regelmatig een medische check doen en op basis van de uitkomsten daarvan doelen formuleren. Gewicht, bloeddruk en cholesterol omlaag? Dan de ziektekostenpremie ook.
Als je in een zware, dure en diesel slurpende auto wilt rijden, betaal je daar een prijs voor. Als je tachtig jaar bent en nog wil autorijden moet je langs het CBR voor een keuring. Wanneer gaan we geheel in lijn hiermee de gezondheids-APK invoeren? Het coronavirus vertelt ons dat de tijd rijp is.
Lees de originele column en reacties op Joop.nl
Reacties