Mariëlla Kunst over de jeugdzorg en traumatische ervaringen

Mariëlla Kunst over de jeugdzorg en traumatische ervaringen

Brambakker podcastserie de balanskliniek Mariëlla Kunst

Voor een gezond en vervuld leven is een goede balans in je leven essentieel. Maar hoe bewaak je die persoonlijke balans?

(ex)Psychiater Bram Bakker gaat in de podcastserie van De Balanskliniek in gesprek met bijzondere en inspirerende gasten om een antwoord te vinden op deze vraag.

Vandaag: Mariëlla Kunst

Drie jaar na het verlies van hun zoon melden Mariëlla en haar man zich aan als pleegouders. Het begin van een traject vol grote uitdagingen.

Haptonomie

Haptonomie

Lang geleden was ik al geïntrigeerd door Ted Troost, de legendarische haptonoom.

Niet dat ik de man persoonlijk kende, maar wat ik er over las: hij kon onze grote sporthelden uit die tijd volledig ontspannen krijgen. Niet door te praten, maar met zijn handen. Marco van Basten begreep het zelf ook niet, maar hij had er jarenlang veel baat bij…

Troost werkte met topsporters op een fundamenteel andere manier dan de sportpsychologen. En hij had het boek geschreven met de mooiste titel ooit: ‘Het lichaam liegt nooit’. Zijn rechterhand Eric Elbers werkt aan een gereviseerde, up-to-date editie, en ik kan niet wachten tot het af is.

Ted is oud en kwetsbaar en ik ontmoette hem pas een paar maanden geleden voor het eerst. We praatten een uurtje en toen vroeg hij of ik even op de bank wilde gaan liggen. Het was een bijzondere ervaring: woordeloos maakten zijn handen contact met mijn lichaam. Wat gebeurde er? Ik werd geheel ontspannen, zonder te begrijpen wat hij nu precies deed…

Pionier in haptonomie

Het vak waar Ted Troost één van de pioniers in is heet haptonomie. Als ik vandaag zou kiezen voor een opleiding ging ik dat doen. Ik ben wel een beetje klaar met al die gesprekken die ons moeten helpen ons te verhouden tot onze kwetsbare emoties. ‘Vergeet alles wat je geleerd heb, voel!’ ook zo’n briljant zinnetje van Ted.

En eigenlijk is dit wat Daan Ruiter en ik ook doen in onze training systemische begeleiding van (top)sporters, die deze week van start ging. ‘Wat voel je?’ in eindeloos veel varianten…

Nog even over die opleiding haptonomie: je kunt het verkennen. Op 5 maart is er een netwerkdag van de Academie voor Haptonomie in Doorn: ‘Presentie in professie. Dé basis voor verbinding en verandering’ Ik mag ook iets vertellen, maar ben stiekem vooral benieuwd of ik me toch maar ga aanmelden voor de opleiding…

Meer over de netwerkdag lees je hier.

 

 

Brigit Nieuwenstein over het verlies van haar zoon en de impact daarvan op het hele gezin

Brigit Nieuwenstein over het verlies van haar zoon en de impact daarvan op het hele gezin

Brambakker podcastserie de balanskliniek Brigit Nieuwenstein

Voor een gezond en vervuld leven is een goede balans in je leven essentieel. Maar hoe bewaak je die persoonlijke balans?

(ex)Psychiater Bram Bakker gaat in de podcastserie van De Balanskliniek in gesprek met bijzondere en inspirerende gasten om een antwoord te vinden op deze vraag.

Vandaag: Brigit Nieuwenstein

Brigit schreef een boek ‘Mama, ik kom jou wel troosten’ over de gevolgen van de geboorte én het overlijden van haar zoon Serge, op dezelfde dag. Voor haar, haar man, hun huwelijk en de gezonde zoon en dochter die inmiddels volwassen zijn.

 

‘Ik heb lang gedacht: wij begrijpen elkaar niet’

‘Ik heb lang gedacht: wij begrijpen elkaar niet’

foto door: Frank Ruiter

 

Bram (en zijn zoon Fimme) werden geïnterviewd door Joke Mat van het NRC. 

Bram Bakker (60) komt binnen, omarmt kort zijn zoon. Sinds oktober trekken ze samen door het land met try-outs van een theatershow over verslaving: Ben je bezopen? Eind deze maand is de première.

Bram Bakker is ex-psychiater en schrijver, hij trad eerder op met cabaretier Marjolijn van Kooten en schrijver Abdelkader Benali. Als psychiater met een onorthodoxe aanpak was hij zowel geliefd als verguisd.

Hij botste met vakgenoten en er waren enkele tuchtzaken tegen hem. Van 2009 tot 2011 was hij medisch directeur bij een particuliere verslavingskliniek.

Fimme Bakker is ex-verslaafde en cabaretier. In november won hij de juryprijs van het Groninger Studenten Cabaret Festival.

Lees hier het hele interview.

pdf nrc-interview

 

Of lees op je gemak het artikel (pdf).

 

 

‘Bij de verslavingsdeskundige …

‘Bij de verslavingsdeskundige …

‘Bij de verslavingsdeskundige… zit thuis een junk op de bank’ zei mijn vriend grappend.

Ik lachte als een boer met kiespijn. En om mijn zoon Fimme Bakker achteraf alsnog een junk te noemen, dat was toch wel even slikken. Fimme zelf kon er wel om lachen. Mijn favoriete uitdrukking ‘bij de loodgieter thuis lekt de kraan’ werd me ooit door hem aangereikt, en uiteindelijk was dit een variant op die zegswijze.

Het blijft me bezighouden, dit thema. Die loodgieter ontkent vaak dat zijn eigen kraan lekt, of hij heeft het zelfs compleet verdrongen. Maar inmiddels weten we wel dat verdringen niet betekent dat iets er niet meer is. En dat er meestal een dag komt dat je er op onontkoombare wijze mee wordt geconfronteerd…

Lekkende kranen en dierbaren met een verslaving verwijzen naar ‘oud zeer’ is mijn stelling. De confrontatie met de verslaving van Fimme leerde me uiteindelijk iets over mijn eigen mateloosheid. Dat nam flink wat tijd in beslag, met veel pijnlijk werk. Ook de afgelopen maanden nog, werkend aan ons theaterprogramma ‘Ben je bezopen?’ We naderen nu samen een hoogtepunt, een uitverkochte première op 30 januari. En dan komt Fimmes verhaal ook nog uit in boekvorm, onder dezelfde titel (check www.fimme.nl).

Ik werk verder, aan mijn angsten. Want ik promoveerde op paniekaanvallen, terwijl ik zelf doodsbang was. Daar heb ik nog veel te ontdekken. Mede daarom ben ik ook zo dankbaar andere zorgprofessionals te mogen helpen met wat ik inmiddels weet. Helpt mij ook nog steeds. We werken met zoveel blinde vlekken in de zorg (gun jezelf de retraite met Robert Bridgeman).

Nu bereid ik me voor op nog vijf try-outs en dan die feestelijke première. Ik word een steeds gelukkiger mens…

 

Wim Verbeek over psychosynthese

Wim Verbeek over psychosynthese

Voor een gezond en vervuld leven is een goede balans in je leven essentieel. Maar hoe bewaak je die persoonlijke balans?

(ex)Psychiater Bram Bakker gaat in de podcastserie van De Balanskliniek in gesprek met bijzondere en inspirerende gasten om een antwoord te vinden op deze vraag.

Vandaag: Wim Verbeek

Wim maakte een lange reis, onder meer langs een zeer ernstige ziekte, maar vond zijn weg met behulp van psychosynthese. En nu is hij (groeps)therapeut in die discipline.

 

Een fysieke oorzaak

Een fysieke oorzaak

‘Terug naar af’ dacht ik bij het lezen van de talloze mediaberichten over het onderzoek naar de afwijkingen die zijn gevonden bij mensen die lijden aan long covid.

‘Het zit dus niet tussen de oren’ hoorde ik een patiënt bijna triomfantelijk zeggen op de radio. Weer werden ‘niet objectiveerbare klachten’ in de verslaggeving weggezet als tweederangs. Pas met een ‘echte ziekte’ hoef je je niet meer schuldig te voelen is nog steeds de impliciete boodschap. Emotionele problemen zijn nog steeds een mysterie voor veel mensen, en dat schijnt dan voldoende reden te zijn om er een hard oordeel over uit te spreken. Ook veel journalisten weten nog altijd niet dat er geen formeel of principieel onderscheid te maken valt tussen lichamelijke klachten en mentale problemen.

Sorry lieve mensen, ik schiet dan terug in een oude reflex: ik wind me op en word boos. Want ik vind het niet eerlijk…

Bij long covid is er nu een afwijking gevonden in de mitochondriën, en dat is zeker belangrijke vooruitgang. Maar kan er ook nog even bij stil gestaan worden dat ook onze hersencellen functioneren middels mitochondriën? En dat er serieus wetenschappelijk onderzoek bestaat dat ook neurologische en psychiatrische stoornissen in verband brengt met problemen in de mitochondriën, maar dan specifiek in hersencellen?

Lees het recente ‘Brain energy’ van Harvard-psychiater Christopher Palmer dan eerst eens…

En weet je wat? Er is een kansrijke behandeling voor long covid, migraine, depressie en adhd (willekeurig rijtje) die door artsen (nog) nauwelijks wordt aangeboden: het ketogeen dieet.

Kortweg: ban de koolhydraten uit het voedingspatroon. Ik ken mensen die er bijna al hun klachten door zijn kwijtgeraakt. Ook iemand met long covid.

Vanaf maandag ga ik het ketogeen dieet zelf proberen, er mankeert bij mij genoeg ‘tussen de oren’. Als je interesse hebt, kijk hier dan op ketogeen voor iedereen.

Voor mij is het een serieuze poging om verder te komen in de verkenning van het hanteren van complexe emoties. Die emoties kunnen ons ziek maken, denk aan ‘oud zeer’, maar evengoed kunnen ze verband houden met een verstoorde energiehuishouding in ons brein…

‘Wanneer je lichaam nee zegt’ vereist een zorgvuldige analyse, geen snel en oppervlakkig vonnis als ‘tussen de oren’.

 

Henny en Miriam over verlies en rouw

Henny en Miriam over verlies en rouw

Brambakker podcastserie de balanskliniek Henny en Miriam

Voor een gezond en vervuld leven is een goede balans in je leven essentieel. Maar hoe bewaak je die persoonlijke balans?

(ex)Psychiater Bram Bakker gaat in de podcastserie van De Balanskliniek in gesprek met bijzondere en inspirerende gasten om een antwoord te vinden op deze vraag.

Vandaag: Henny en Miriam

Ze geven leiding aan het Centrum voor Verborgen Verlies, dat voorziet in een grote, maar vaak ongeziene behoefte.

 

Holistisch is geen business

Holistisch is geen business

Wat ik het vervelendst vind aan termen als ‘alternatieve behandeling’ of ‘complementaire therapie’ is dat ze bestaan bij gratie van de ‘reguliere aanpak’.

Alternatief en complementair zijn daarmee altijd second best, dat zit al verstopt in de taal die we gebruiken. Terwijl er meestal geen bewijs is dat ‘regulier’ beter is.

Het model van de hersenziekte domineert nog steeds de psychiatrie, maar inhoudelijk is het volstrekt discutabel. Al was het maar vanwege het ontbreken van een perspectief op de rest van het lichaam, waar zich bij ieder psychisch probleem meer afspeelt dan veel hersenwetenschappers zich bewust zijn. Somberheid zit overal in het lijf, en traumatische ervaringen kun je niet helen met een SSRI of ander antidepressivum…

Sterker nog: er is steeds meer bewijs dat lichaamswerk de meest kansrijke benadering van ‘oud zeer’ is. En dat heling synoniem is met kunnen/durven/mogen voelen welke emoties zich in je lichaam hebben genesteld.

Aan de ene kant is het goed nieuws dat ‘regulier’ steeds minder dominant is, en dat mensen al direct durven te kiezen voor een andere benadering van hun mentale problemen. Aan de andere kant is er een groot nadeel: het aantal ‘zorgondernemers’ dat ‘alternatief’ als uitgangspunt van zijn/haar onderneming heeft groeit gestaag, meestal zonder enige garantie met betrekking tot de kwaliteit van het gebodene…

Een goed (of slecht?) voorbeeld vind ik ‘holistisch’, een woord dat iets bijzonders suggereert. In de reguliere zorg wordt niet de hele mens gezien, en dat tekort wordt opgeheven door een ‘holistische benadering’ is zo’n beetje de gedachte. En daarmee wordt een terechte kritiek op het reductionistische denken in de geneeskunde omgevormd tot een verkoopargument… Niet zelden ingezet door zweverige types die het contact met moeder aarde al een tijdje kwijt zijn. Met positieve uitzonderingen, laat dat helder zijn.

Maar: wie werd niet als geheel geboren? Wie beleeft zichzelf in stukjes? Bijna niemand toch? Holistisch zou de stilzwijgende, vanzelfsprekende norm moeten zijn. Iedere therapie heeft een eigen waarde, die per individu wordt bepaald. Wat jou past vindt iemand anders drie keer niks, en omgekeerd. De gedeelde diagnose van iedereen die hulp zoekt: mens met een probleem… En vervolgens heb je de uitdaging om dat te vinden wat bij jou past…

Ik heb een sterke aversie tegen mensen die middels handige marketing proberen hun handeltje te drijven. Zorg is in de basis niets dan liefde, en dat daar ook een vergoeding in euro’s bij komt kijken is een noodzakelijk kwaad.

Maar de claim leggen dat jouw holistische benadering iedereen helpt gaat in de richting van valse voorlichting. Ik gun iedereen een normaal belegde boterham, maar je verrijken aan de ellende van een ander vind ik moreel verwerpelijk, of je nu ‘regulier’ of ‘alternatief’ predikt…

Misschien een motto dat we weer eens kunnen afstoffen in 2024: laat je leiden door liefde. Ik wens alle holistische wezens een fijne jaarwisseling.

 

Jason Bhugwandass over de jeugdzorg

Jason Bhugwandass over de jeugdzorg

Brambakker podcastserie de balanskliniek Jason Bhugwandass

Voor een gezond en vervuld leven is een goede balans in je leven essentieel. Maar hoe bewaak je die persoonlijke balans?

(ex)Psychiater Bram Bakker gaat in de podcastserie van De Balanskliniek in gesprek met bijzondere en inspirerende gasten om een antwoord te vinden op deze vraag.

Vandaag: Jason Bhugwandass

Het leven was al best moeilijk voor Jason, maar in de gesloten jeugdzorg werd het pas echt een verschrikking.

 

Kerstgedachte: hoop voor de psychiatrie

Kerstgedachte: hoop voor de psychiatrie

De tijd vliegt: al meer dan twee jaar ben ik geen psychiater meer. En nog steeds voel ik me bevrijd door het besluit die titel er aan te geven.

Mijn boek ‘Gevoelsarm’ (2021) dat de argumenten om te stoppen en het proces van afscheid beschrijft is ook niet minder actueel ineens.

Maar: er lijkt verandering op komst, er beweegt van alles rond het mooiste vak dat ik ken. De psychiaters die ik spreek zijn anders, opener. De eigen gekkigheid lijkt minder taboe.

De zin en onzin van het ‘stoornis-denken’ komt publiekelijk aan de orde. Te vaak gaat het nog over de voordelen van ADHD, maar we naderen het moment dat ook depressie collectief begrepen gaat worden als iets functioneels, een vorm van zelfbescherming van ons diepste wezen. Waar nog steeds professionele zorg bij gewenst is overigens, en het is ook niet ineens minder ernstig of potentieel gevaarlijk dan.

Het lichaamswerk komt ook de reguliere psychiatrie binnen, er vindt steeds meer onderzoek plaats naar bijvoorbeeld microdosing en plantmedicijnen. Een familieopstelling is ook in de GGZ steeds minder een vies woord. En het boek ‘Brain energy’ (zie hier meer over dit boek) van de prominente Harvard-psychiater Christopher Palmer krijgt veel aandacht. Een paar jaar terug had volgens mij nog niemand geloofd dat voeding en een ketogeen dieet als aanpak van ernstige mentale problemen serieuze aandacht zouden krijgen.

Ben ik dan toch te vroeg uitgestapt? Ik geloof het niet.

Je kunt de psychiatrie op vele manieren dienen. Werken met de zorgprofessionals of een theaterprogramma met je zoon over verslaving zijn ook uitingen van betrokkenheid bij mensen die pijn lijden door heftige emoties.

En het is toch een fijne Kerstgedachte dat niet Prozac maar liefde het antwoord is als we ons even geen raad weten met ons oude zeer?

Wees lief voor elkaar, en heb het goed. Ik houd van jullie.

 

 

Blijf-Beter!Welkomsgeschenk

Meld je vandaag nog aan voor Bram's maandelijkse nieuwsbrief en ontvang zijn boek Blijf Beter! (in pdf).

Mis 'm niet!